ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္း သမုိင္း၀င္ေနရာ ျဖတ္မယ့္ ရထားလမ္းေၾကာင္း ေျပာင္း

ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕က ေရွးေဟာင္း သမုိင္း၀င္ ေနရာေတြကုိ ျဖတ္သန္း ေဖာက္လုပ္မယ့္ ရထားလမ္းကုိ ရဟန္းသံဃာေတြ၊ ေဒသခံေတြဘက္က ကန္႔ကြက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အခုဆုိရင္ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲ ေဖာက္လုပ္ဖုိ႔ အာဏာပုိင္ေတြဘက္က သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ စုံစမ္းထားတဲ့ ဗြီအိုေအ ထုိင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ကုိေက်ာ္ထင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ေျမာက္ဦးကုိ ျဖတ္သန္းမယ့္ မင္းဘူး၊ အမ္း၊ စစ္ေတြ ရထားလမ္းဟာ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမကုိ ျဖတ္ၿပီး ေဖာက္လုပ္မွာမုိ႔ ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိလာတာေၾကာင့္ နဂုိသတ္မွတ္ထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကုိ အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္းဆုိ တင္ျပမႈေတြေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔က ယာယီရပ္တန္႔ထားတဲ့ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္မႈကုိ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္ဦးလြင္နဲ႔ အဖြဲ႕ လာေရာက္ ေျဖရွင္းတာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေစာေစာပုိင္းက ေဖာက္လုပ္စဥ္ ပ်က္စီးခဲ့တဲ့ ျပည္စုိးႀကီးဘုရား၊ သဇင္တံ တံတုိင္းနဲ႔ စႀကၤန္ေဟာင္းေတြကုိပါ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးဖုိ႔နဲ႔ ေရွးေဟာင္း၀တၳဳပစၥည္း ဥပေဒအရ ကင္းလြတ္ေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနက မီးရထား ၀န္ႀကီးဌာနကုိ အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လုိ႔လည္း အမည္မေဖာ္လုိတဲ့ ေရွးေဟာင္း သုေတသန အရာရွိေဟာင္း တဦးက ဗြီအိုေအကုိ ေျပာပါတယ္။
အခုေျပာင္းလဲလုိက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ ေဒသခံေတြ တင္ျပတဲ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္နဲ႔ အေနာက္ဘက္ လမ္းေၾကာင္း မဟုတ္ေပမဲ့ အရင္သတ္မွတ္ထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ စာရင္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ပ်က္စီးမႈ သက္သာမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
အရင္ လမ္းေၾကာင္းေဟာင္းအတုိင္း ဆုိရင္ မဂၤလာမန္ေအာင္တံတုိင္း၊ နန္း႐ုံတံတုိင္းတုိ႔ကုိ တုိက္႐ုိက္ ျဖတ္သန္းသြားမွာျဖစ္ၿပီး ေျပာင္းလဲလုိက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းသစ္အရ ျပည္စုိးႀကီး ဘုရားကေန ေျမာက္ဘက္တည့္တည့္ ေဖာက္မွာမုိ႔ အဲဒီတံတုိင္းေတြကုိ ေရွာင္ကြင္းႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး နာမည္ႀကီး ကုိးေသာင္းဘုရားနဲ႔ ေပ ၅၀၀ အကြာက ျဖတ္သန္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလုိ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းမႈအေပၚ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား တုိးတက္ေရးပါတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က…
“က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိတဲ့ ေရွာင္ကြင္းလမ္းေၾကာင္းကုိ မရေပမဲ့ သတိထားၿပီးခါမွ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းလာတဲ့သေဘာ၊ ျပည္သူလူထု ဆႏၵအေပၚ လိုက္ေလ်ာမႈ ရွိတဲ့သေဘာ၊ သမုိင္းရဲ႕ အေမြအႏွစ္အေပၚ တစုံတခု အတုိင္းအတာထိ တန္ဖုိးကုိ ပုိၿပီး အေလးအနက္ထားတဲ့ သေဘာလုိ႔ပဲ သုံးသပ္ပါတယ္။” လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ရထားလမ္း အူေၾကာင္းကုိ မီးရထား ၀န္ႀကီးဌာနက သတ္မွတ္တာျဖစ္ၿပီး Steel Stone ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူ ေဖာက္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒသခံေတြ တင္ျပတဲ့ လမ္းေၾကာင္းက ေငြေၾကးကုန္က်မႈ မ်ားႏုိင္လုိ႔ အာဏာပုိင္ေတြက သေဘာမတူခဲ့ဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။ လမ္းေၾကာင္းသစ္ ေျပာင္းတယ္ ဆုိေပမဲ့ သမုိင္းယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမကုိ ေရွာင္ကြင္းႏုိင္ရင္ ပုိေကာင္းတယ္လုိ႔ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“မူရင္းလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ စာရင္ေတာ့ ပုိခံသာတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေငြေၾကးကုန္မွာကုိ ဒီေနရာမွာ ထည့္မတြက္သင့္ပါဘူး။ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းမယ့္ ရထားလမ္းဟာ သမုိင္းဇုန္၊ Archaeological Zone ကုိ ေရွာင္ကြင္းသြားတာကေတာ့ အေရးတႀကီး လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။ အခု ဒုတိယ ဦးစားေပး လမ္းေၾကာင္းကုိ သူတုိ႔ တုိင္ပင္ၿပီးခါမွ လမ္းေၾကာင္းဟာ မူလသြားမယ္ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔စာရင္ ေဒသခံ သမုိင္းပညာရွင္ေတြရဲ႕ အျမင္အားျဖင့္ တစုံတခု အတုိင္းအတာထိ ခြင့္ျပဳႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိပါလိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကုိ ေအဒီ ၁၄၃၀ မွာ မင္းေစာမြန္က တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေအဒီ ၁၇၈၄ မဟာသမၼတ ရာဇာမင္း လက္ထက္မွာ ဘုိးေတာ္ဘုရား သိမ္းယူခဲ့တာေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးေခတ္ အဆုံးသတ္ခဲ့ပါတယ္။

• နားဆင္ရန္

http://www.voanews.com/burmese/news/myanmar-mrauk-u-railroad-110969904.html